برترین رژیم غذایی برای درمان نقرس؛ چه بخوریم و چه نخوریم؟ - وبلاگ ایران

به گزارش وبلاگ ایران، نقرس نوعی آرتریت است. آرتریت به التهاب مفاصل اشاره دارد. این عارضه افراد زیادی را در سراسر دنیا درگیر نموده است. افراد مبتلا به نقرس حملات درد شدید و ناگهانی، تورم و التهاب مفاصل را تجربه می نمایند. خوشبختانه می توان نقرس را با مصرف دارو، دنبال کردن رژیم غذایی مناسب و تغییر سبک زندگی کنترل کرد. در مقاله ای که امروز در خبرنگاران مگ برایتان تهیه نموده ایم، تصمیم گرفتیم شما را با رژیم غذایی نقرس آشنا کنیم. قبل از آن اطلاعات مختصری را درباره این بیماری به شما می دهیم. تا انتها مقاله با ما همراه باشید .

نقرس چیست؟

نقرس نوعی آرتریت است که منجر به متورم و ملتهب شدن مفاصل، بعلاوه بروز درد گردد. در 50 درصد موارد، این بیماری انگشت عظیم پا را درگیر می نماید . نقرس بعلاوه می تواند انگشتان دست، مچ دست، زانو و پاشنه پا را تحت تأثیر قرار دهد.

علائم نقرس یا علائم حملات نقرس زمانی رخ می دهند که اسید اوریک زیادی در خون وجود دارد. اسید اوریک ماده زائدی است که هنگام هضم برخی از مواد غذایی از طریق بدن فراوری می گردد. زمانی که اندازه اسید اوریک در خون بالا می رود، کریستال های آن در مفاصل جمع می شوند. این فرآیند تورم، التهاب و درد شدید مفاصل را در پی دارد.

حملات نقرس معمولا در شب رخ می دهند و بین 3 تا 10 روز طول می کشند. بیشتر افرادی که به نقرس مبتلا هستند، به این علت علائم ذکر شده را تجربه می نمایند که بدنشان نمی تواند به طرز مؤثری اسید اوریک اضافی را خارج کند .

این موضوع منجر به جمع شدن اسید اوریک، کریستال شدن و جمع شدن آن در مفاصل می گردد. بدن برخی از افراد مبتلا به نقرس به دلایل ژنتیکی یا دنبال کردن رژیم غذایی نامناسب، اسید اوریک خیلی زیادی فراوری می نماید.

رژیم غذایی چه تأثیری روی نقرس می گذارد؟

مواد غذایی محرک نقرس معمولا حاوی اندازه زیادی پورین هستند. پورین یک ترکیب است که به طور طبیعی در مواد غذایی یافت می گردد. زمانی که پورین را هضم می کنید، بدنتان اسید اوریک را به اسم ماده زائد می سازد.

این موضوع برای افراد سالم نگران نماینده نیست، چون اسید اوریک به طرز مؤثری از بدنشان خارج می گردد. اما این ماده زائد از بدن افراد مبتلا به نقرس بیرون نمی آید. به همین علت است که رژیم غذایی حاوی پورین بالا ممکن است باعث جمع شدن اسید اوریک و در نتیجه حملات نقرس گردد. خوشبختانه تحقیقات نشان می دهند که محدود کردن مصرف مواد غذایی حاوی پورین و مصرف داروهای مناسب می تواند از حملات نقرس پیشگیری کند .

مواد غذایی که معمولا حملات نقرس را تحریک می نمایند، شامل گوشت قرمز و غذاهای دریایی می شوند . این مواد غذایی حاوی اندازه ماز طریق تا بالایی از پورین هستند. هرچند توجه کنید که یک استثناء در این زمینه وجود دارد.

تحقیقات به این نتیجه رسیده اند که سبزیجات حاوی پورین بالا حملات نقرس را تحریک نمی نمایند. ضروری است بدانید که فروکتوز و نوشیدنی های شیرین با وجود اینکه سرشار از پورین نیستند، اما می توانند احتمال ابتلا به نقرس و حملات نقرس را افزایش می دهند.

مواد غذایی ذکر شده ممکن است سطح اسید اوریک را در خون بالا ببرند . یک مطالعه روی بیش از 125 هزار نفر به این نتیجه رسید افرادی که فروکتوز بیشتری مصرف کردند، 62 درصد بیشتر در معرض ابتلا به نقرس قرار گرفتند.

از طرف دیگر تحقیقات نشان می دهند که محصولات لبنی کم چرب، محصولات سویا و مکمل ویتامین C ممکن است از طریق کاهش سطح اسید اوریک خون، به پیشگیری از نقرس یاری کند. به نظر می رسد محصولات لبنی پرچرب یا حاوی چربی بالا روی سطح اسید اوریک خون اثری نمی گذارند.

افراد مبتلا به نقرس چه مواد غذایی را نباید بخورند؟

اگر مستعد حملات ناگهانی نقرس هستید، از مصرف مواد غذایی حاوی پورین بالا خودداری کنید. هر 100 گرم از این مواد غذایی تقریبا بیش از 200 میلی گرم پورین دارد. علاوه بر این باید از مصرف مواد غذایی حاوی فروکتوز زیاد پرهیز کنید، چون هر 100 گرم از آن ها حدود 150 تا 200 میلی گرم پورین دارد. این مواد غذایی ممکن است حملات نقرس را تحریک نمایند.

در ادامه به چند ماده غذایی اشاره می کنیم که حاوی پورین ماز طریق تا زیاد و فروکتوز زیاد هستند. افراد مبتلا به نقرس باید دور این مواد غذایی را خط بکشند.

• ماهی مانند ماهی های سالمون، ماکارل، تن، ساردین، آنچوی و..
• سایر غذاهای دریایی مثل میگو، صدف و…
• نوشیدنی های شیرین از جمله آب میوه و نوشابه
• قند اضافه شده
• قند اضافه شده مثل عسل
• مخمرها مانند مخمرهای غذایی و مکمل مخمرها

علاوه بر این مواد غذایی حاوی کربوهیدرات تصفیه شده مانند نان سفید، کیک و بیسکویت هم باید از رژیم غذایی نقرس حذف شوند. اگرچه این مواد غذایی پورین یا فروکتوز زیادی ندارند، اما ارزش غذایی پایینی دارند و ممکن است سطح اسید اوریک را بالا ببرند.

افراد مبتلا به نقرس چه بخورند؟

در رژیم غذایی نقرس می توانید مواد غذایی حاوی پورین کم را میل کنید . مواد غذایی که در هر 100 گرم کمتر از 100 میلی گرم پورین دارند، به اسم مواد غذایی حاوی پورین کم شناخته می شوند. در ادامه تعدادی از این مواد غذایی را معرفی نموده ایم که مصرف آن ها برای افراد مبتلا به نقرس بی خطر است.

1. میوه ها

معمولا مصرف میوه ها برای افراد مبتلا به نقرس خطری ندارد. آلبالو ممکن است حتی از طریق کم کردن سطح اسید اوریک خون و کاهش التهاب، به پیشگیری از حملات نقرس یاری کند.

2. سبزیجات

افراد مبتلا به نقرس می توانند تمام سبزیجات را در رژیم غذایی خود جای دهند. از جمله این سبزیجات می توانیم سیب زمینی، نخود، قارچ، بادمجان و سبزیجات دارای برگ سبز را نام ببریم.

3. حبوبات

هیچ کدام از حبوبات خطری برای بیماران مبتلا به نقرس ندارند . اگر دچار نقرس هستید، می توانید عدس، لوبیا، دانه سویا و توفو را مصرف کنید .

4. مغزها

همه مغز ها از جمله بادام، پسته و فندق را می توان در رژیم غذایی نقرس جای داد.

5. غلات غنی شده

غلات غنی شده شامل جو دوسر، برنج قهوه ای و بلغور جو می شوند.

6. محصولات لبنی

از جمله محصولات لبنی می توانیم به پنیر، شیر و ماست اشاره کنیم. تمام محصولات لبنی برای بیماران مبتلا به نقرس بی خطر هستند، اما به نظر می رسد محصولات لبنی کم چرب به طور ویژه برای این افراد مفید هستند.

7 . تخم مرغ

تخم مرغ را می توانید به صورت نیمرو، املت یا آبپز نوش جان کنید .

8 . نوشیدنی ها

می توانید نوشیدنی هایی مثل قهوه، چای و چای سبز را میل کنید.

9 . سبزی ها و ادویه ها

مصرف تمام سبزی ها و ادویه ها در رژیم غذایی نقرس مجاز است.

10 . روغن های گیاهی

روغن های گیاهی مانند روغن کانولا، روغن نارگیل، روغن زیتون و روغن کتان خطری برای افراد مبتلا به نقرس به همراه ندارند.

مواد غذایی که افراد مبتلا به نقرس می توانند به اندازه متعادل مصرف نمایند

اگر دچار نقرس هستید، می توانید برخی از انواع گوشت ها و ماهی ها را به اندازه متعادل در رژیم غذایی خود جای دهید. از جمله مواد غذایی که می توانید به اندازه ماز طریق مصرف کنید، می توانیم مرغ، گوشت گاو، ماهی سالمون تازه یا کنسروی را نام ببریم که در مقایسه با سایر مواد غذایی پورین کمتری دارند.

می توانید هر چند هفته یک بار حدود 115 تا 170 گرم از مواد غذایی ذکر شده را مصرف کنید. این مواد غذایی پورین ماز طریقی دارند؛ به طوری که در هر 100 گرم از آن ها حدود 100 تا 200 میلی گرم پورین وجود دارد. حواستان باشد که زیاده روی در مصرف این مواد غذایی ممکن است حملات نقرس را به همراه داشته باشد.

برنامه غذایی یک هفته ای برای نقرس

دنبال کردن رژیم غذایی نقرس به تسکین درد و تورم مفاصل یاری نموده و از حملات نقرس در آینده پیشگیری می نماید. در ادامه یک برنامه غذایی یک هفته ای را برای کنترل بیماری نقرس در اختیارتان قرار داده ایم.

شنبه

صبحانه

• جو و ماست یونانی و یک چهارم فنجان (تقریبا 31 گرم) توت دلخواه

ناهار

• سالاد کینوا به همراه تخم مرغ آبپز و سبزیجات تازه

شام

• پاستای سبوس دار با مرغ رست شده، اسفناج، فلفل دلمه ای و پنیر فتای کم چرب

یکشنبه

صبحانه

• اسموتی درست شده با نصف فنجان (74 گرم) توت فرنگی، نصف فنجان (15 گرم) اسفناج، یک چهارم فنجان ماست یونانی و یک چهارم فنجان (59 میلی لیتر) شیر کم چرب

ناهار

• ساندویچ درست شده با تخم مرغ و سالاد

شام

• مرغ و سبزیجات به همراه برنج قهوه ای

دوشنبه

صبحانه

• یک سوم فنجان (27 گرم) جو دوسر، یک چهارم فنجان ماست یونانی، یک سوم فنجان (79 میلی لیتر) شیر کم چرب، یک قاشق غذاخوری (14 گرم) دانه چیا، یک چهارم فنجان (تقریبا 31 گرم) توت و یک چهارم قاشق چای خوری عصاره وانیل. همه مواد را از شب قبل با هم مخلوط نموده و صبح روز بعد نوش جان کنید.

ناهار

• سالاد درست شده با نخود و سبزیجات تازه

شام

• ماهی سالمون با سبریجات مختلف و گوجه فرنگی گیلاسی

سه شنبه

صبحانه

• پودینگ دانه چیای درست شده با دو قاشق غذاخوری (28 گرم) دانه چیا، یک فنجان ماست یونانی و نصف قاشق چای خوری عصاره وانیل به همراه چند تکه میوه دلخواه

ناهار

• ماهی سالمون و سالاد

شام

• سالاد درست شده با کینوا، اسفناج، بادمجان و پنیر فتا

چهارشنبه

صبحانه

• فرنچ تست با توت فرنگی

ناهار

• ساندویچ درست شده با تخم مرغ آبپز و سالاد

شام

• توفو و سبزیجات با برنج قهوه ای

پنجشنبه

صبحانه

• فریتای قارچ و کدو. می توانید طرز تهیه این خوردنی مجذوب کننده را در اینترنت پیدا کنید.

ناهار

• توفو و برنج قهوه ای

شام

• همبرگر درست شده با مرغ به همراه سالاد دلخواه

آدینه

صبحانه

• نیمرو با دو عدد تخم مرغ، اسفناج و قارچ

ناهار

• سالاد نخود و سبزیجات

شام

• تخم مرغ زده شده به همراه اسفناج و فلفل دلمه ای

سایر تغییرات سبک زندگی برای کاهش خطر ابتلا به نقرس و حملات نقرس

علاوه بر رژیم غذایی، تغییر در سبک زندگی هم می تواند به کم کردن احتمال ابتلا به نقرس و حملات نقرس یاری کند. در ادامه به چند تغییر مهم در سبک زندگی اشاره می کنیم که روی نقرس اثر می گذارند.

1. وزنتان را در محدوده طبیعی نگه دارید

اگر دچار نقرس هستید و اضافه وزن هم دارید، باید تمام تلاشتان را برای کاهش وزن کنید. اضافه وزن می تواند خطر ابتلا به حملات نقرس را بالا ببرد. علت این موضوع این است که اضافه وزن می تواند بدن را مقاوم به انسولین کند و منجر به مقاومت به انسولین گردد.

در چنین وضعیتی بدن نمی تواند به درستی از انسولین برای خارج کردن قند از خون استفاده کند. مقاومت به انسولین بعلاوه سطح اسید اوریک را افزایش می دهد.

تحقیقات به این نتیجه رسیده اند که کاهش وزن می تواند به کم کردن مقاومت به انسولین و کاهش سطح اسید اوریک خون یاری کند. با وجود اینکه کاهش وزن برای نقرس مفید است، اما نباید به سراغ رژیم های به شدت سختگیرانه بروید که ادعا می گردد منجر به کاهش وزن فوری می شوند. تحقیقات نشان می دهند که کاهش وزن سریع در مدت زمان کم می تواند احتمال ابتلا به حملات نقرس را بیشتر کند.

2. بیشتر ورزش کنید

ورزش کردن منظم یک روش عالی دیگر برای پیشگیری از حملات نقرس به تعداد می رود. ورزش کردن نه تنها به حفظ وزن در محدوده طبیعی یاری می نماید، بلکه اسید اوریک خون را در سطح پایین نگه می دارد. یک مطالعه روی 228 مرد به این نتیجه رسید افرادی که هر روز بیش از 8 کیلومتر دویدند، 50 درصد کمتر در معرض ابتلا به نقرس قرار گرفتند. بخشی از این موضوع به علت کاهش وزن بود.

3. بدنتان را هیدراته نگه دارید

هیدراته نگه داشتن بدن می تواند احتمال ابتلا به حملات نقرس را کاهش دهد. علت این موضوع این است که نوشیدن آب کافی به بدن در خارج کردن اسید اوریک اضافی از خون و بیرون کردن آن از طریق ادرار یاری می نماید. اگر زیاد ورزش می کنید، باید بیشتر آب بنوشید تا بدنتان هیدراته بماند، چون ممکن است بدنتان از طریق تعریق آب بیشتری را از دست دهد.

4. مکمل ویتامین C مصرف کنید

تحقیقات به این نتیجه رسیده اند که مکمل ویتامین C ممکن است از طریق یاری به کلیه ها در خارج کردن اسید اوریک از طریق ادرار، به پیشگیری از حملات نقرس یاری کند.

هرچند یک مطالعه به این نتیجه رسید که مکمل ویتامین C هیچ اثری روی نقرس نمی گذارد . تحقیقات صورت گرفته درباره اثرات مکمل ویتامین C روی نقرس تازه هستند و به تحقیقات بیشتری در این زمینه احتیاج است تا بتوانیم نظر قطعی دهیم.

سخن پایانی

نقرس یک نوع آرتریت است که منجر به درد، تورم و التهاب مفاصل می گردد. خوشبختانه دنبال کردن رژیم غذایی نقرس می تواند به تسکین علائم این عارضه یاری کند. مواد غذایی و نوشیدنی هایی که حملات نقرس را تحریک می نمایند، شامل برخی از انواع ماهی ها و گوشت ها، آب میوه، نوشابه و… می شوند.

از جمله مواد غذایی مجاز در رژیم غذایی نقرس می توانیم به میوه و سبزیجات، غلات غنی شده، محصولات سویا و محصولات لبنی کم چرب اشاره کنیم که ممکن است از طریق کم کردن سطح اسید اوریک، از حملات نقرس پیشگیری نمایند. تغییر در سبک زندگی هم می تواند برای نقرس مفید باشد. حفظ وزن در محدوده طبیعی، ورزش کردن، هیدراته نگه داشتن بدن و احتمالا مصرف مکمل ویتامین C همگی می توانند در جلوگیری از نقرس و حملات آن اثرگذار باشند.

این مطلب فقط جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت وبلاگ ایران مگ را بخوانید.

منبع: health line