مریخ نورد چین با موفقیت بر سطح سیاره سرخ فرود آمد - وبلاگ ایران

به گزارش وبلاگ ایران، چین صبح امروز با موفقیت نخستین مریخ نورد خود را روی سیاره سرخ فرود آورد و به دومین کشوری تبدیل شد که یک سطح نورد روی مریخ قرار می دهد.

مأموریت تیان ون-1 (Tianwen-1) نخستین کوشش میان سیاره ای چین تقریبا در ساعت 19:11 منطقه زمانی شرقی (03:41 بامداد امروز به وقت تهران) به سطح مریخ رسید. طبق اعلام سازمان ملی فضایی چین (CNSA) این فرود در بخش جنوبی هامونه اتوپیا (Utopia Planitia) مریخ اجرا شده است و مریخ نورد سیگنال هایی از سلامت خود به زمین فرستاده است.

کاوشگر تیان ون-1 چین که شامل یک مدارگرد، یک سطح نشین و یک مریخ نورد است، جولای 2020 (2 مرداد 1399) توسط موشک لانگ مارچ 5 به فضا پرتاب و در ماه فوریه (22 بهمن 1399) به مدار مریخ رسید. پس از بیش از سه ماه قرار داشتن در مدار، مجموعه سطح نشین و مریخ نورد از مدارگرد جدا شدند و فرآیند فرود بر سطح سیاره را شروع کردند. با ورود به جو، روندی مشابه هفت دقیقه وحشت را که مریخ نوردهای ناسا هنگام فرود می گذرانند، تجربه کردند.

یک سپر حرارتی هنگام ورود به جو از فضاپیما محافظت می نماید. پس از آن مأموریت با چتر نجات به خوبی به سمت منطقه هامونه اتوپیا (Utopia Planitia) رفت که دشتی در داخل دهانه برخوردی عظیم در نیمکره شمالی سیاره است. درست مانند فرود مریخ نورد پشتکار، فرودگر چین هم چند موشک کوچک رو به پایین را روشن کرد تا در ثانیه های انتهای، سرعت خود را کاهش دهد.

سازمان ملی فضایی چین (CNSA) هنوز رسما فرود پیروزیت آمیز را تأیید ننموده است اما این موضع در شبکه های اجتماعی توسط شبکه دولتی تلویزیون چین (CGTN) و پژوهشگران دانشگاه ماکائو اعلام شد: فرود پیروزیت آمیز تیان ون-1 بر روی مریخ! نقطه فرود 109.7 درجه شرقی و 25.1 درجه شمالی، کمتر از 40 کیلومتر از نقطه هدف در اتوپیا پلانتیا بود. در آینده داده های بیشتری خواهیم داشت.

مریخ نورد چین که نام خود ژورونگ (Zhurong) را از خدای آتش باستانی چین گرفته است، توسط یک سطح شیب دار تاشو از سطح نشین جدا می گردد. پس از استقرار بر روی سطح مریخ، انتظار می رود که مریخ نورد حداقل 90 روز مریخی (حدود 93 روز زمینی) فعالیت داشته باشد. این کاوشگر میخواهد ترکیب سیاره را مطالعه کند و به دنبال نشانه هایی از یخ آب در این منطقه از مریخ بگردد.

اعتقاد بر این است که منطقه هامونه اتوپیا (Utopia Planitia) دارای مقدار زیادی یخ آب زیرسطحی است و ناسا هم در سال 1976 میلادی، مأموریت وایکینگ 2 را به این منطقه فرستاده بود.

مریخ نورد شش چرخ چین که تقریبا به اندازه مریخ نوردهای دوقلوی ناسا روح (Spirit) و فرصت (Opportunity) است، شش ابزار علمی را دربر می گیرد که شامل دو دوربین پانوراما، یک رادار نفوذ به زمین و یک ردیاب میدان مغناطیسی است. همچنین دارای لیزری است که می تواند با استفاده از آن به سنگ ها ضربه بزند و ترکیب آن ها را مطالعه کند. علاوه بر این یک ابزار هواشناسی هم برای آنالیز شرایط آب وهوای مریخ همراه خود دارد.

هم زمان که ژورونگ روی سطح مریخ به کاوش می پردازد، مدارگرد تیان ون-1 هم در مدار مریخ فعالیت خواهد داشت و نقش یک واسطه میان مریخ نورد و پایگاه کنترل زمینی مأموریت را هم انجام خواهد داد. این مدارگرد طوری طراحی شده است که حداقل برای یک سال مریخی یا حدود 687 روز زمینی دوام بیاورد.

تیان ون-1 هرچند نخستین فرود چین بر مریخ است اما نخستین مأموریت چین با هدف مریخ نیست. این کشور در سال 2011 مدارگردی به نام یینگ هو-1 (Yinghuo-1) را با مأموریت آوردن نمونه فوبوس-گرانت روسیه شروع کرد اما پس از پرتاب از مدار زمین خارج نشد و در نهایت با سقوط در اقیانوس آرام نابود شد.

اکنون پس از ناسا که تا به امروز 5 مریخ نورد را روی مریخ نشانده، چین دومین کشوری است که یک مریخ نورد را با پیروزیت بر سطح فرود می آورد. در فوریه 2021 (بهمن 1399) چین با قرار دادن پیروز تیان ون-1 در مدار به ششمین کشوری تبدیل شد که پس از ناسا، شوروی، آژانس فضایی اروپا، هند و امارات متحده عربی چنین کاری انجام می دهد.

به جز چین و ناسا، اتحاد جماهیر شوروی تنها کشوری است که کاوشگری را روی مریخ فرود آورده است. اما این مأموریت با نام مریخ 3 (Mars 3) تنها چند دقیقه پس از فرود از کار افتاد و زودتر از برنامه ریزی انتها یافت. آژانس فضایی اروپا هم دو کوشش برای فرود بر مریخ انجام داده است اما هر دو کاوشگر سقوط نموده اند.

تیان ون-1 نخستین مأموریت میان سیاره یا چین هم محسوب می گردد. تا به امروز فضاپیماهای چینی فراتر از ماه نرفته اند. جایی که این کشور پیروز شده دو سطح نورد را به عنوان بخشی از برنامه چانگ ای (Change) فرود بیاورد و به تازگی نمونه سنگ هایی از ماه را هم با خود به زمین آورد. چین همچنین درنظر دارد یک مأموریت بلندپروازانه را در سال 2028 برای آوردن نمونه از مریخ شروع کند. درست مانند مأموریت بازگردانی نمونه از مریخ که توسط ناسا و آژانس فضایی اروپا پیش خواهد رفت.

چین، ساخت ایستگاه فضایی خود با نام تیان هه (Tianhe) را هم پیش می برد و هفته گذشته سقوط کنترل نشده بخش اصلی پرتابگر آن باعث نگرانی جهانی شده بود. همچنین با همکاری روسیه میخواهد در سال 2024 یک مأموریت آوردن نمونه از یک سیارک را شروع کند.

عکس کاور: طرحی گرافیکی از فرود مریخ نورد ژورونگ چین بر سطح مریخ در مأموریت تیان ون-1

Credit: CCTV/CNSA

منبع: Space