آرامگاه خیام نیشابور - وبلاگ ایران

به گزارش وبلاگ ایران، در این مقاله از معرفی جاهای دیدنی مشهد به سراغ یکی از جاهای دیدنی شهر نیشابور می رویم و به شما بنای آرامگاه خیام را معرفی خواهیم کرد. در ادامه با خبرنگاران همراه باشید…

آرامگاه خیام در نیشابور یکی از گیراترین جاهای گردشگری در شهر نیشابور است و نمونه برجسته معماری نوین ایرانی را در آن مشاهده خواهید کرد. طراحی انی بنا هوشنگ سیحون بود و آن را در 6 شهریور 1341 به انتها رساند. طرح این بنا از زندگی، زمانه و اندیشه های خیام برگرفته شده است که بر ریاضی دان، اخترشناس، شاعر بودن خیام استوار است و سازه های اطرف این آرامگاه به پیشه پدری خیام (خیمه دوزی) اشاره می کند.

این بنا همچنین 22 متر ارتفاع دارد و پیکربندی اش بتنی با هسته فلزی است. این بنا در حومه شهر نیشابور در باغی قرار گرفته است که آرامگاه و مسجد محمد محروق نیز در آن بنا شده است که به عنوان یک امام زاده نزد مسلمانان شیعه قابل احترام است.

حکیم عمر خیام در اوایل قرن پنجم هجری به جهان آمد و در زمان سلطان سنجر، توانست پسر ملکشاه را که به بیماری آبله دچار بود، درمان نماید. اگرچه مقام علمی خیام، خیلی بالاتر از مقام ادبی او می باشد، اما معروفیت وی بیشتر به واسطه وجود رباعیات حکیمانه اوست.

از زمان درگذشت خیام در سال 510 خورشیدی تا سال 1335، بنای آرامگاه او، خرابه مانندی بیش نبود، تا اینکه مهندس هوشنگ سیحون که در آن زمان ناظر ساخت و سازهای انجمن آثار ملی به همراهی حسین جودت بود، آرامگاه را از مکان قبلی که چسبیده به امامزاده محروق بود به مکان فعلی انتقال داد. فرایند طراحی و ساخت این بنا تا سال 1341 ادامه یافت.

آرامگاه خیام در باغی که منتسب به خود اوست قرار گرفته است. مقبره خیام از لحاظ خلاقیت و ساخت و معماری، یکی از مهمترین ساختمان ها در زمان خود می باشد. ارتفاع مقبره 22 متر بوده و استخوان بندی اصلی آن، فلزی محاط در پوشش بتنی است. شکل بنا در پایین، تقسیم بندی 10 گانه دارد و فاصله پایه ها 5 متر است. اضلاع بنا مستقیما به سمت بالا ادامه یافته و به صورت اشکال هندسی منظم تورفتگی پیدا می کنند و بعد به صورت تقریبا مخروطی شکل به هم رسیده و شبه گنبدی را در بالا به وجود می آورند که قسمت عمده آن مشبک و تو خالی و یادآور ستاره ای است که نماد شخصیت علمی و ستاره شناسی خیام تلقی می شود.

مساحت باغ خیام 20 هزار متر مربع و طول بنای یادبود مشبک آن، 18 متر است و اطراف آن را کاج های همیشه سبز احاطه کرده اند. باغ آرامگاه خیام، از باغ های دیدنی در ایران معاصر است که مجموعه ای از کتابخانه، موزه و مهمانخانه را دارا می باشد. تندیسی از حکیم عمرخیام نیز در محوطه ورودی باغ، نصب شده است.

بنای آرامگاه از آهن و سنگ و به صورت گنبدی رفیع با 10 پایه ساخته شده و پایه های آن با اشکال هندسی و لوزی های بزرگ و کوچک به یکدیگر متصل شده است. بر اطراف پایه های گنبد، هرم هایی از سنگ های بزرگ و آب نماهای سنگی ساخته شده است که داخل آن کاشی کاری شده است. در معماری بنا و به تقاضای انجمن آثار ملی، شادروان استاد جلال همایی بیست بیت از اشعار خیام را انتخاب کرد و استاد مرتضی عبدالرسولی، زیبا نویسی ها را انجام داد.

آرامگاه خیام از ساختمان های شاخص طراحی شده در ایران است که تلفیقی پیروز از عناصر سنتی و مدرن را به نمایش گذاشته است. موزه تخصصی خیام نیز در نزدیکی آرامگاه عمر خیام در نیشابور قرار گرفته است. این مکان در سال 1376 ساخته و در 28 اردیبهشت 1379 بازگشایی شد و مالکیت آن دولتی است. زمینه اصلی فعالیت تخصصی این موزه، ابزار و ادوات مربوط به علم نجوم می باشد. آرامگاه حکیم عمر خیام نیشابور، در سال 1354 از طریق وزارت فرهنگ و هنر با شماره 1175 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.